Sinüzit Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Sinüsler, burun boşluğuna yakın olan hava dolu ceplerdir. Sinüsler mukus üretir. Bu sıvı, soluduğunuz havadaki bakterileri ve diğer parçacıkları temizler.
Sinüzit, burun yakınında bulunan sinüslerin astarının bir enfeksiyonudur. Bu enfeksiyonlar genellikle soğuk algınlığından sonra veya alerji neticesinde ortaya çıkar. 4 tip sinüzit vardır:
Akut Sinüzit: Semptomlar 4 haftadan daha kısa sürer ve doğru bir bakım ile iyileşir.
Subakut Sinüzit: Bu enfeksiyon türü ilk başta tedavi ile iyileşmez. Semptomlar 4 ila 8 hafta sürer.
Kronik Sinüzit: Kronik enfeksiyon, tekrarlanan veya yetersiz tedavi edilen akut enfeksiyonlarla olur. Bu semptomlar 8 hafta veya daha uzun sürer.
Tekrarlayan Sinüzit: Yılda 3 veya daha fazla kez akut sinüzit atağı geçirirseniz, buna tekrarlayan sinüzit denir.
Sinüzite Neden Olan Durumlar
Sinüs enfeksiyonu soğuk algınlığından sonra ortaya çıkabilir. Soğuk algınlığı burun kanallarını iltihaplandırır. Bu sinüslerin açılmasını engelleyebilir ve enfeksiyona yol açabilir. Alerjiler de burun dokusunun şişmesine ve daha fazla mukus üretmesine dolayısıyla da sinüzite neden olabilir.
Sinüzite yol açabilecek diğer durumlar şunlardır:
- Burun yapısındaki anormallikler
- Büyümüş geniz eti
- Dalış ve yüzme
- Diş enfeksiyonları
- Burun yaralanması
- Burun içine sıkışmış yabancı cisimler
- Pasif içicilik
Mukusun drenajı engellenirse, bakteriler üremeye başlayabilir. Bu da sinüs enfeksiyonuna ya da sinüzite yol açar. Sinüzite neden olan en yaygın virüsler ve bakteriler aynı zamanda gribe veya bazı zatürre türlerine de neden olur.
Sinüzitin Belirtileri
Sinüzit belirtileri yaşınıza bağlı olarak değişebilir. Bazı yaş gruplarında sinüzitin en yaygın belirtileridir şu şekildedir:
Küçük çocuklarda;
- 7-10 günden daha uzun süren burun akıntısı. Akıntı genellikle koyu yeşil veya sarıdır, ancak berrak da olabilir.
- Geceleri öksürük
- Ara sıra gündüz öksürüğü
- Göz çevresinde şişlik
Daha büyük çocuklar ve yetişkinler;
- Burun akıntısı veya 7 ila 10 günden uzun süren soğuk algınlığı semptomları
- Burundan boğaza yönelen damlama şikayetleri
- Baş ve boğaz ağrıları
- Yüz ağrısı
- Zor nefes alma
- Öksürük
- Ateş
- Göz çevresinde şişlik
Sinüzit belirtileri başka rahatsızlıklar veya sağlık sorunları gibi görünebilir. Teşhis için bir KBB doktoruna muayene olmak gerekir.
Sinüzit Tedavisi
Sinüzit tedavisinde şu yöntemler uygulanabilir:
- Burun boşluğunu durulamak için günde birkaç kez burnunuza sıktığınız tuzlu bir burun spreyi.
- Nazal kortikosteroidler. Bu burun spreyleri iltihaplanmayı önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olur.
- Bu ilaçlar tabletler ve burun spreyleri olarak mevcuttur. Nazal dekonjestanları sadece birkaç gün kullanırsınız.
- Alerji ilaçları. Sinüzitiniz alerjiye bağlıysa, alerji ilaçları kullanmak alerji semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Asetaminofen, ibuprofen veya aspirin gibi bazı ağrı kesiciler.
- İlaç tedavisinin fayda sağlamadığı durumlarda sinüzit cerrahisi.
Sinüzit Ameliyatı Nedir ve Türleri Nelerdir?
Sinüs enfeksiyonları sizi bitkin ve yorgun hissettirebilir. Reçeteli ilaçların rahatlama sağlamadığı kronik sinüzit teşhisi konmuş kişiler için sinüzit cerrahisi bir çözüm olabilir.
Sinüzit ameliyatı sayesinde yeterli havalandırma ve drenaj sağlamak için doğal drenaj geçiş yolları açılır. Ayrıca sinüslerdeki bakteri veya tümör varlığını değerlendirmek için biyopsi yapılmasını da sağlar.
Özel kliniğimizde, başka yerlerde bulunmayan çeşitli sinüs ameliyatları gerçekleştiriyoruz. KBB uzmanı Op. Dr. Kemal Demir, daha önceki bir sinüs ameliyatının başarısız olması durumunda onarım yapma konusunda da uzmandır.
Sinüs cerrahisi ile hangi durumlar tedavi edilir?
Sinüs cerrahisi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok durumu tedavi etmek için uygulanabilir:
- Kronik sinüzit (sinüs enfeksiyonu veya alerjiler)
- Nazal septum deviasyonu
- Nazal polipler
- Burun boşluğu ve paranazal sinüs boşluğu tümörleri ve kanseri
- Büyümüş geniz eti
- Genişlemiş konkalar (burun eti)
- Uyku apnesi
Sinüzit Ameliyatları Türleri Nelerdir?
Sinüzit cerrahisinde uygulanan çeşitli burun ve sinüs ameliyatı türleri vardır:
Fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi (FESS): FESS uygulaması, kamera ve ışıkla donatılmış bir endoskopu burun içine sokar ve sinüslere yönlendirir. Bu sayede sinüslerin içi rahatça görülebilir ve buradaki sorunları ele almak için gerekli müdahaleler endoskop içerisinden geçen cerrahi aletler sayesinde yapılır. Bu minimal invaziv prosedür, burun içindeki polipleri, tümörleri veya hava akışını ve sinüs drenajını engelleyen diğer tıkanıklıkları gidermek için kullanılabilir.
Septoplasti: Bu prosedür, burnu iki odacığa bölen kemik ve kıkırdaktan oluşan ince duvar olan septumla ilgili sorunları tedavi etmek için kullanılır. Normalde septum düzdür. Ancak bazen bükülür veya eğrilir. Bu durum septum deviasyonu olarak bilinir. Septoplasti, solunumu iyileştirmek ve sinüs enfeksiyonlarını ve/veya burun kanamalarını azaltmak için septum deviasyonunu düzeltmeye yönelik cerrahi bir prosedürdür. Bir endoskop kullanılarak veya bir kesi yoluyla açık şekilde yapılabilir.
Türbinat ameliyatı: Türbinatlar burun içindeki ince kemiklerdir. Mukoza zarı ile kaplıdırlar. Hava solunduğunda ve burundan geçerken, konkalar havayı filtreler, ısıtır ve nemlendirir. Alerjiler, sinüs enfeksiyonları ve üst solunum yolu enfeksiyonları konka mukoza zarının iltihaplanmasına ve genişlemesine neden olabilir. Büyümüş konkalar hava akışını engelleyebilir ve nefes almayı zorlaştırabilir. Büyümüş konkaları tedavi etmek için bu konkalar veya bazı parçaları alınabilir. Bu amaçla lazer veya radyofrekans ablasyonu kullanabilir. Kullanılan spesifik prosedüre bağlı olarak, ameliyat küçük bir kesi gerektirebilir veya bir endoskop kullanılarak yapılabilir.
Balon ile sinüzit ameliyatı: Sinüs ostiyal dilatasyonu veya balon ostiyal dilatasyonu olarak da bilinen bu minimal invaziv prosedür kronik sinüzit tedavisinde kullanılır. Kateter adı verilen ince, esnek bir tüp burun içine yerleştirilir ve sinüslere yönlendirilir. Kateterin ucunda sönük bir balon bulunur. Balon sinüslerin tıkalı kısmına yerleştirildiğinde, cerrah onu şişirir, söndürür ve sonra yeniden şişirir. Bu, sinüsün etkilenen kısmını esnetir ve açar, bu da drenajı ve hava akışını iyileştirir. İşlemden sonra balon ve kateter çıkarılır.
Ameliyat Sonrası Süreç
Sinüs cerrahisi iyileşmesi çok yönlüdür. Sinüzit ameliyatı sonrası bakımınız için ayrıntılı talimatlar verilir. Talimatlar hastadan hastaya göre değişebilir, ancak çoğu insan burun irrigasyonu, oral antibiyotik, oral steroid ve ağrı kesici ilaç uygulamalarına ihtiyaç duyulur. Genellikle ameliyattan bir hafta sonrası için bir kontrol randevusu talep ederiz.
İşlemden sonra yaklaşık iki hafta boyunca bir miktar kanlı akıntı görülebilir. En az iki hafta boyunca burnunuzu sümkürmemelisiniz.
Sinüzit Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Kanama: Sinüs cerrahisinde kanama riski çok az olmakla birlikte, nadir durumlarda işlemin sonlandırılmasını gerektiren önemli kanamalar meydana gelebilir. Ameliyat sonrası kanama, burun tıkacı yerleştirilmesini gerektirebilir. Kan transfüzyonu nadiren gereklidir.
Ameliyat Sonrası Enfeksiyon: Her cerrahi prosedürde olduğu gibi sinüzit ameliyatı da enfeksiyon riski taşır. Ameliyattan sonra bir enfeksiyon gelişirse antibiyotik tedavisi uygulanır.
Tekrarlayan Sinüs Enfeksiyonları: Endoskopik sinüs cerrahisi önemli faydalar sağlamasına rağmen, cerrahi sinüzit için bir tedavi değildir. Ameliyattan sonra sinüs ilaçları almaya devam etmek gerekebilir. Ameliyatın asıl amacı semptomların sıklığında ve yoğunluğunda azalma sağlamaktır. Bazı durumlarda ek ameliyat da gerekebilir.
Diğer riskler: Bazı kişilerde sinüs ameliyatı veya sinüs iltihabı nedeniyle göz yaşarması görülür. Üst ön dişlerde bir süre uyuşukluk veya rahatsızlık hissedebilirsiniz. Dudakta şişme, morarma veya geçici uyuşma, ayrıca göz çevresinde şişme veya morarma meydana gelebilir. Sesinizde hafif değişiklikler görülmesi de yaygındır.
Op. Dr. Kemal Demir’in Sinüs Cerrahisine Yaklaşımı
KBB uzmanı Op. Dr. Kemal Demir, çeşitli sinüs ameliyatları uygulamasında ve daha önceki bir sinüs ameliyatının başarısız olması durumunda revizyon sinüs ameliyatı konusunda uzmandır. Buna ek olarak, en güncel görüntü yönlendirme teknolojilerini ve ameliyat sonrası tedavileri kullanmaktadır.